Bu yılbaşında asgari ücrete tarihi bir zam olan yüzde 50'nin üzerinde artış yapılmış ve net olarak 2 bin 825 liradan 4 bin 253 liraya çıkartılmıştı. Üstelik asgari ücret üzerindeki gelir ve damga vergisi de kaldırılmıştı. Vatandaşa nefes aldıran bu zamdan sonra artan enflasyon ve bütün dünyayı etkileyen emtia zamları sonrası yıl ortasında ikinci bir zam daha yapılması gündeme geldi. Geçtiğimiz yıllarda yılda iki artış uygulaması yapılmış ve 2015'ten sonra tek artışa dönülmüştü. Asgari ücretin Temmuz'da yeniden belirlenmesi için yasal bir değişiklik yapılması gerekiyor. Buna göre yılda bir kez toplanan komisyonun ikinci kez toplanması sağlanacak. Ardından Temmuz ayında emeklilere ve memurlara yapılacak ikinci artış asgari ücretliler için de uygulanabilir. Bilindiği gibi memur ve emekliler 6 aylık enflasyona göre zam alıyor. Bu enflasyon oranının asgari ücrete uygulanması gerçekleşebilir. Faruk Erdemin kaleme aldığı yazıya göre, bu durumda ortaya 800 liranın üzerinde bir artış da çıkacak. Ancak başka formüller de uygulanabilir. MALİYET KARŞILANIR MI? Asgari ücrete yılbaşında yapılan tarihi zamla birlikte işverenlerin maliyetini aşağı çekecek ve işçinin yükünü azaltacak çok önemli hamle yapılmış ve ücretler üzerindeki gelir vergisi ve damga vergisi kaldırılmıştı. Sadece asgari ücretli değil tüm çalışanların maaşlarındaki asgari ücret kadar kısım vergiden istisna tutuldu. Şimdi ikinci bir toplantı ile yapılacak zam işverenlere ek bir yük getirecek. Bu durum istihdam kaybına yol açacağı gibi kayıt dışılığı da artıracaktır. Ancak vergideki formül burada da uygulanabilir. PRİM ÜZERİNDEN İNDİRİM Asgari ücretten iki türlü prim alınıyor. Bunlardan ilki işçiden kesilen yüzde 14 oranındaki SGK primi. Bu primin 5004 liralık brüt asgari ücret içindeki miktarı 700,56 TL. İkinci prim ise işveren sigorta payı olarak alınıyor. Bunun maliyet üzerindeki etkisi ise 775,62 TL. Toplamda bir işveren açısından ödenen primler 1.476,18 TL'ye ulaşıyor. Bunların dışında işsizlik sigortası için kesilen toplamda 150,12 TL'yi bulan bir prim daha bulunuyor. Burada asgari ücrete yapılacak bir seyyanen zam primlerden indirim yapılarak karşılanabilir. Böylece asgari ücretin net miktarı artarken bu durum işverene maliyet olarak yansımaz. Yine bu indirimler belli oranda yapılarak işverenin de maliyetin bir kısmını karşılaması sağlanır. MALİYET HESABI ÖNEMLİ Ancak burada yapılacak indirimlerin özellikle SGK gelirleri açısından bir maliyet hesabının da yapılması gerekiyor. Ne kadarlık bir prim indirimi yapıldığında nasıl bir maliyet çıkacağı da hesaplanacaktır. Burada kayıt dışılık oranının da düşürülmesiyle gelirlerde bir artış olarak ve bu kaynak yine prim teşviki ve indirimi olarak asgari ücrete yansıtılabilecektir. Aşağıdaki tablolara baktığımızda aslında burada sadece asgari ücret üzerinde bir hareket alanı olduğu görülüyor. Burada oranlarda bile yapılacak küçük oynamalarla asgari ücrete bir Temmuz desteği çıkabilecektir.